Родилась в Узбекистане, в небольшом областном городке Джизак. Закончила МГУ факультет журналистики. Профессия журналист. Сотрудничая с правоохранительными органами начала писать рассказы и детективные истории. Люблю жизнь во всех ее проявлениях. Увлекаюсь чтением, кулинарией и конечно же туризмом.
Born in Uzbekistan, in a small provincial town of Namangan. She graduated from the Moscow State University Faculty of Journalism. Profession journalist. Cooperating with law enforcement authorities began to write short stories and detective stories. I love life in all its manifestations. My hobbies are reading, cooking and of course tourism.
Детективная повесть “Удивительное решение” (Гаройиб ечим)
Синопсис
Капитан Ботир Жиянов расследует самоубийство Сабира Дарханова. Но его внимание привлекают некоторые факты, которые противоречат друг другу. Один из них укусы животного на теле жертвы и его письмо некой Нафисе. Кто замешан в убийстве? Животное или женщина? Со своими подопечными Жиянов начинает расследование. Его внимание привлекает итоги анализа крови Дарханова. Инъекция, сделанная накануне «самоубийства» дает толчок к решению проблемы. Жиянов опрашивает десятки врачей, у которых мог лечиться Дарханов. Наконец-то его поиски увенчались успехом. Раскрыть преступление и найти убийцу помогает пуговица, найденная в комнате Дарханова и неосторожность убийцы.
отрывок
Итнинг чўзиб–чўзиб увиллашидан Садриддин аканинг юраги увишди. Белини ушлаб инқиллаганича ўрнидан турди-да, март ойининг салқин шабадаси уфуриб турган қия очиқ дераза табақасини зичлаб ёпди. Зулфини тушириб қўйди.
– Товба, худди ўрта асрда яшаётганга ўхшаймиз. Дайдиб юрган итлардан одам ёлғиз юришга ҳам қўрқиб қолди.
Бу орада ит увиллашдан тўхтаб, аянчли вовуллашга ўтди.
– Деразани бекор ёпдингиз, дадаси. Яна пича ҳаво кирса бўлар эди. Дўхтирлар кўпроқ тоза ҳавода бўлинг деган-ку, ахир. Яна касалингиз тутиб қолса…
Шафоат ая ярми қавилган кўрпага қадаб қўйилган игналарини олиб, кўрпачага жойлашиброқ ўтирди. Пешонасида турган кўзойнагини аланглаб бир оз қидирди-да, сўнг унинг қаердалиги ёдига тушиб чуқур «уф» тортди. «Қаричилик қурсин», дея кўзойнакни олиб бурнининг учига қўндирганича чала қолган ишини давом эттирди.
– Ҳали замон Турсунжон ҳам келиб қолади. Шу, унинг кеч юришлари сираям менга ёқмайди-да. Ота бўлиб сал тергасангиз бўлармиди.
– Қўявер. Эрта–индин уйланадиган йигит. Бундан ташқари ўйнаб юргани йўқ. Ишлаяпти.
– Ҳар куни қоронғу чўкканидан кейин келиши одамни ташвишлантиради. Негадир шу кунларда кўнглим ғаш. Қўшни Назокатнинг келини касалхонада ётганмиш. Кўзи ёригандан бери ўзига келмаётган экан. Ишқилиб, тинчлик бўлсин-да?! Итларнинг увиллаши ҳам ғалати…
Шафоат ая ишини тўхтатиб, энди элас-элас эшитилаётган итнинг увиллашига қулоқ тутди.
– Э, кўп валдирайверма. Турган–битганинг ваҳима. Худо умр берган бўлса тузалиб кетади. Ундан кўра намоз ўқишни ўрган. Охиратни ҳам ўйлайдиган вақтинг етди. Ёш олтмишдан ошгандан кейин одам мундоқ бу дунёнинг ҳисоб-китобини қилиб қўйиши керак. Мен хуфтонни ўқий… Қачон ўзи сенинг ақлинг киради?
Шафоат ая чолининг тўнғиллашига эътибор бермай яна хавотирланиб деразага қаради. Тун аллақачон борлиқни ўз оғушига олган бўлса-да кўп қаватли уйларнинг, кўчаларнинг чироқлари гўё уни шаҳар чегарасидан ҳайдаб чиқаришга уринаётгандек туюларди. Шафоат ая қўли ишда бўлса-да, хаёли ўғлида эди. «Қаёқларда юрган экан-а?. Бугун навбатчиликка қоламан демовди». Соат тунги иккидан ошдики, Турсундан хабар бўлмади. Соатнинг бир меъёрда чиқиллашидан кўзи илинган Шафоат ая эшик зулфининг шиқирлашидан уйғониб кетди.
– Ким у?
– Бу мен… Турсунман.
Шафоат аянинг елкасидан тоғ ағдарилгандай бўлди. Шоша-пиша ичкаридан қулфга солинган калитни бураб эшикни очар экан, ўғлини кўриб тиззаларидан мадор кетди.
***
Капитан Ботир Жиянов иш столи устида ётган судмедэксперт хулосаларини қайта-қайта кўздан кечирар экан, орқама кетин сигарет тутарди. «Қизиқ, Дарханов ўлдирилган бўлса, уйидан топилган видолашув хатини нега ёзган? Паталоганатом эса марҳум инфарктдан оламдан ўтган, деган хулоса берган. Саволлар… саволлар. Аммо ҳануз ҳеч қайсисига жавоб тополганича йўқ».
– Нима деб ўйлайсан, ҳақиқатдан ҳам Собир Дархонов инфарктдан ўлганми, ўз жонига қасд қилганми ёки уни шунга мажбур этишганмикан?
Жиянов янги сигаретани тутатар экан, бурчакда энциклопедия титиб ўтирган дўсти Соддиққа бир зум тикилиб турди.
– Менимча, шу Дархонов ўзини ўлдирмаган ҳам, инфарктдан ҳам ўлмаган.
– Нега ундай деяпсан.. Ҳамкасбларинг инфаркт деб хулоса беришди-ку.
Жиянов чарчоқдан қисилган кўзларини ишқалаб, керишиб олди.
–Бу ерда бир гап борга ўхшайди, дўстим. Чунки Дархонов илгари ҳеч ҳам юрак хасталигидан шикоят қилмаган. Бунинг устига инфарктни келтириб чиқарувчи аломатлар ҳам йўқ. Бирданига соппа-соғ юрак қандай қилиб ишдан чиқиши мумкин. Мановини ўқи.
Содиқ Жияновнинг олдига келганида стол устига қўйган қоғозларни суриб қўйди.
Капитан қоғозларни синчиклаб ўқиб чиқар экан, сочларини бармоқлари орасидан ўтказиб, тарай бошлади.
– Ҳа, яна бир бошқотирма!
– Айтгандай, унда марҳум нега хат ёзиб қолдирди экан?
– Қайси хат?
– Дархоновнинг ёнидан топилган хатни айтаяпман. Дархонов Нафиса деган қиздан кечирим сўраб ёзган хати. Ҳаёти чалкашлигини айтган-у, аммо яшаш жонига текканлигини айтмаган.
Содиқ китобдан бош кўтармай, кулимсиради.
– Чигал дегани, ҳамма нарса жонга тегди дегани-да. Ўзи ўша Нафисани топдингми?
– Ҳамма гап шунда-да, ҳали йўқ. Дархонов истиқомат қилган хонадонни шахсан ўзим обдон текширдим. Ҳужжати йўқ. Ёлғиз ўзи яшаган. Жониворларни яхши кўрганми дейман, террариумда оқ сичқон боққан, лекин сичқон йўқ, қочиб кетганга ўхшайди. Уячасида қолган юнгининг қолдиқларидан сичқонлиги аниқланди. Дархоновнинг курткасида, пиджагининг ички чўнтагида ҳам сичқоннинг юнглари бор. Менимча, уни доимо ўзи билан олиб юрган.
Жиянов яна бир бор хулосага кўз югуртирди.
– Ўм-м, қонидаги алкоголоидларнинг фоизи 60 дан зиёд. Балки шу нарса ҳам унинг ўз жонига қасд қилишига сабаб бўлгандир. Лекин акси бўлса-чи?
– Ўзинг ўйлаб кўр, маст одам қандилнинг илмоғига арқонни боғлаётганида уч-тўрт дақиқагача мувозанатини сақлаб туриши қийин. Бу дегани у ўз ҳаракатларини аниқ назорат қила олмаган. Ўзини осиб, кейин ўйлаб кўриб арқонни бўшатмагандир. Яна бир далил арқон совунланган. Бу нарса эса анча илгари бажарилган.
– Аммо, у ўзини осмаган-ку. Бундан ташқари, ундаги бармоқ излари ҳам марҳумники эмас. Иннанкейин, мурда бошқа хонанинг эшигининг олдида топилгани-чи?
– Уф–ф..
Сигаретанинг кўкимтир тутуни эшик–деразаси ёпиқ хонада осилиб қолди.
Содиқ энциклопедияни четга қўйиб, Жияновнинг столи ёнига келиб ўтирди. Капитаннинг столи устидаги полиэтилен халтага солинган китобларнинг муқовасини томоша қилар экан, бирини олмоқчи бўлди.
– Қачондан бери Маркиз де Садга қизиқиб қолдинг?
– Тегма, улар Дархоновга тегишли. Ётоғидаги каравотидан топилувди.
Содиқ елим халтани жойига қўяр экан, яна қоғозга бор вужуди билан шўнғиган Жияновдан сўради.
– Ижарачи билан гаплашдингми?
– Эрталаб Холиқни юборувдим, ҳали замон келиб қолади.
***
Холиқ шаҳарнинг чеккасида жойлашган икки қаватли уйнинг қора чарм билан қопланган, аммо ямалаверганидан олачипор бўлиб кетган эшигини тақиллатар экан, бироздан сўнг аёлнинг рус тилида «Ким у?» деган овози эшитилди.
– Мен лейтенант Сафоев, ички ишларданман. Менга Надежда Аюповна керак эдилар.
Қулф шиқирлаб, қия очилган эшик ичкаридан илинган занжирни таранг тортди. Эшик тирқишидан сочлари оқарган, ёшлигида анча гўзал бўлиб, ҳануз аёллик латофатини йўқотмаган аёл кўринди.
– Сизга нима керак?
Холиқ кўкрак чўнтагидан гувоҳномасини олиб кўрсатар экан, қуруқ оҳангда:
– Надежда Аюповна сизми? – деб сўради.
– Ҳа, менман.
– Ичкарига кирсам майлими?
Аёл эшик занжирини тушириб Холиққа йўл берди.
Уй бир хонадан иборат бўлиб, анчадан бери таъмирланмаган, деворга ёпиштирилган гулқоғознинг пастки қисми тарам-тарам бўлиб йиртилган эди. Холиқнинг айнан шу изларга диққат билан тикилганини сезган хонадон соҳибаси уни ўтиришга таклиф этар экан, «Бу Машканинг иши» деди.
– Ким у, Машка?
Холиқ эски стулга оҳиста чўкиб, ўзининг 95 килограммлик вазнини кўтараётганига ишонч ҳосил қилгач, жойлашиброқ ўтирди.
– Бу мушугим. Уйда фақат иккаламиз яшаймиз. Қаҳва ичасизми?
– Йўқ. Раҳмат. Сизга бир-икки саволим бор эди. Ижарачингиз ҳақида.
– Ўшанда билганимни ёзиб берганман, яна нима керак?
– Сизга Дархоновни ким таништирган?
– Ўзи келди. Уйга ижарага қўйишим ҳақида газетага эълон берган эдим.
– У билан нотариус орқали ижарага қўйиш ҳақида бирор бир шартнома имзолаганмисиз?
– Йўқ, у менга тилхат ёзиб бериб, икки ойлик ижара ҳақини олдиндан тўловди. Паспортининг нусхаси ҳам бор.
– Ўша нусхани менга беролмайсизми?
Холиқ қувончини яшира олмай, ҳовлиқиб сўради.
Надежда Аюповна хонанинг бурчагида турган сервант тортмаларидан бирини очиб, ундаги бир тўда қоғозлар ичидан анча униққан қоғозни олди.
– Мана у. Собир ёмон ижарачи эмасди. Доимо ижара ҳақини ўзи олиб келар, бунинг устига уйни озода тутарди.
Холиқ диққат билан паспорт нусхасини кўздан кечирар экан, Дархоновнинг Самарқанд вилояти Иштихон туманида рўйхатга олинганлиги диққатини тортди.
– У қачондан бери сизникида турарди?
– Адашмасам, бир йилу тўрт ой бўлди.
– Олдига кўп одам келармиди?
– Қўшнилардан сўраганимда деярли ҳеч кимни кўрмасликларини айтишган. Унинг шахсий ҳаёти билан ҳеч қизиқмаганман.
– Раҳмат.